Pokrzywka i obrzÄ™k naczynioruchowy sÄ… to dwie róż­ne postacie tej samej choroby. BÄ…blowo rumieniowe wykwity w ostrej pokrzywce obejmujÄ… skórÄ™ i bÅ‚ony Å›luzowe, obrzÄ™k naczy­nioruchowy — tkankÄ™ podskórnÄ… i Å›luzówki. WystÄ™pujÄ… pod wpÅ‚y­wem różnych alergenów, głównie pokarmowych, rzadziej wziewnych, w zakażeniach pasożytami, po ukÄ…szeniach owadów. Mechanizmy immu­nologiczne i dziaÅ‚anie mediatorów (głównie histaminy) sÄ… przeważnie takie same jak w innych chorobach atopowych. Istnieje jednak wiele odmian pokrzywki, zwÅ‚aszcza przewlekÅ‚ej, niezależnej od me­chanizmów immunologicznych, a niektóre postacie obrzÄ™ku naczynio- ruchowego sÄ… wrodzonym defektem enzymatycznym (brak inhibitora C₃).

Objawy choroby mogą mieć rozmaite nasilenie, od łagodnych po­staci z pojedynczymi wykwitami do zlewnej girlandowej wysypki bąblowej w skórze z zajęciem błon śluzowych. Obrzęk naczynioruchowy może towarzyszyć pokrzywce lub stanowić jedyny objaw choroby. By­wa niebezpieczny w przypadkach znacznego uczulenia na pokarmy lub po ukąszeniu owadów, jeżeli występuje pod postacią obrzęku Quinkego, obejmując twarz, błonę śluzową jamy ustnej i górnych dróg oddechowych. Niebezpieczeństwo dla życia wynika z szybko roz­wijającego się obrzęku krtani.

Leczenie. W pokrzywce leczniczo stosowane są preparaty przeciwhistaminowe, uszczelniające naczynia (wapno, rutinoscorbin) i środki uspokajające, gdyż udział czynników psychicznych w występo­waniu pokrzywki jest znaczny. W ciężkich przypadkach istnieje ko­nieczność podania kortykosteroidów. W narastającym obrzęku krtani konieczne jest niezwłoczne podanie kortykosteroidów dożylnie lub/i adrenaliny, leków przeciwhistaminowych.