U dzieci zaburzenia tego typu wystÄ™pujÄ… czÄ™sto. Może to być zmniejÂszenie upowietrznienia – niedodma lub nadmierne upowietrznienie — rozdÄ™cie lub rozedma.
Niedodma powstaje na skutek niedrożnoÅ›ci oskrzeli. WystÄ™puje czÄ™sto u dzieci, zwÅ‚aszcza u niemowlÄ…t i maÅ‚ych dzieci. Bardzo wÄ…skie oskrzela, wiotkie ich Å›ciany oraz Å‚atwość obrzÄ™ku bÅ‚ony Å›luzowej poÂwodujÄ…, że prawie każdy proces zapalny w oskrzelach, np. zapalenie oskrzeli, lub w ich otoczeniu, np. gruźlica wÄ™złów chÅ‚onnych tchawiczo-oskrzelowych, powoduje zwężenie i zamkniÄ™cie Å›wiatÅ‚a oskrzela i w zaopatrywanym przez to oskrzele odcinku pÅ‚uca powstaje niedodma. Na ogół niedodma cofa siÄ™, gdy zostaje usuniÄ™ta przyczyna niedrożnoÅ›Âci oskrzela. Jeżeli nastÄ…pi wtórne zakażenie, może dojść do marskoÅ›ci (zwłóknienia) niedodmowego odcinka.
Leczenie jest przyczynowe.
RozdÄ™cie pÅ‚uc powstaje wtedy, gdy zwężenie Å›wiatÅ‚a oskrzela nie jest caÅ‚kowite i w czasie wdechu powietrze przedostaje siÄ™ do pÄ™cheÂrzyków pÅ‚ucnych, a w czasie wydechu zostaje tam zatrzymane. Jest to tzw. mechanizm zastawkowy (wentylowy). Może wystÄ…pić w różnych stanach chorobowych. Najczęściej spotykany jest u niemowlÄ…t i maÅ‚ych dzieci, ponieważ anatomiczne i fizjologiczne wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci dróg oddechowych w tym okresie usposabiajÄ… do tego typu zmian.
Przyczyną rozdęcia wentylowego może być np. ciało obce w oskrzelu, ziarnina gruźlicza, zalegająca wydzielina, skurcz oskrzela, ucisk na oskrzele z zewnątrz.
RozdÄ™cie może być odcinkowe lub dotyczyć caÅ‚ego pÅ‚uca. NarastajÄ…ce rozdÄ™cie może prowadzić do przerwania Å›cian pÄ™cherzyÂków pÅ‚ucnych i powstania odmy opÅ‚ucnej lub Å›ródmiąższoÂwej. W tkance Å›ródmiąższowej powietrze tworzy pÄ™cherze, a nastÄ™pÂnie wÄ™druje do Å›ródpiersia i pod skórÄ™.
Odma opłucna powstaje najczęściej w przebiegu gronkowcowego zapalenia płuc, jako powikłanie ostrego rozdęcia wentylowego, lub może powstać samoistnie. Nagle występująca odma opłucna czy śród- piersiowa wymaga interwencji — nakłucia i odessania powietrza.
Rozedma jest to nadmierne poszerzenie koÅ„cowych przestrzeni poÂwietrznych, tzn. pÄ™cherzyków pÅ‚ucnych, z anatomicznym uszkodzeÂniem ich Å›cian. U dzieci stan taki zdarza siÄ™ niezwykle rzadko, najÂczęściej jako”wada wrodzona – wrodzona rozedma pÅ‚atowa. Rzadko dochodzi do powstania rozedmy u dzieci w przebiegu innych chorób. Rozedma zdarza siÄ™ w ciężkich, wiele lat trwajÄ…cych przypadÂkach astmy oskrzelowej lub w zwłóknieniach pÅ‚uc.