Zapalenie mięśnia sercowego jest nabytą, ostrą lub przewlekłą cho­robą mogącą wystąpić w każdym okresie życia dziecka. W zależności od przyczyny wywołującej, wyróżnia się trzy zasadnicze grupy tej cho­roby: 1) zapalenie mięśnia sercowego spowodowane przez wirusy, bak­terie, grzyby lub pasożyty, 2) zapalenie mięśnia sercowego w przebie­gu innych chorób, 3) zapalenie mięśnia sercowego tzw. samoistne, izo­lowane, z nieznanej przyczyny.

U noworodków najczęstszą przyczyną zapalenia mięśnia sercowego, występującego nawet epidemicznie, są wirusy lub uogólnione zakaże­nia bakteryjne. Zakażenie może nastąpić nawet przez łożysko, jeszcze przed urodzeniem dziecka. Chorobę mogą wywołać różne wirusy, a spośród bakterii — bakterie zapalenia płuc, zapalenia opon’ mózgo­wo-rdzeniowych, pałeczki duru. Rzadkie są zakażenia grzybicze powo­dujące ropne zapalenie mięśnia sercowego. Z zakażeń pasożytniczych w naszym klimacie zapalenie mięśnia sercowego może wywołać to­ksoplazmoza.

Przebieg choroby może być bardzo różny. Może ona nie dawać żadnych objawów lub objawy mogą być bardzo gwałtowne, prowadzą­ce nawet do zgonu. Istotne znaczenie ma także wiek dziecka.

Objawy. Zapalenie mięśnia sercowego może przebiegać z gorącz­ką, osłabieniem, bólami i biciem serca, z różnego rodzaju niemiarowościami. U noworodków występują trudności w ssaniu, spadek masy cia­ła, przyspieszony oddech, senność, szybko nasilająca się niewydolność krążenia. Zazwyczaj chorobę poprzedza banalne zakażenie dróg odde­chowych. Niewydolność krążenia często jest spowodowana nagłym, znacznym powiększeniem serca wskutek toczącego się procesu zapal­nego lub zaburzeniami rytmu serca.

Leczenie zapalenia mięśnia sercowego jest szpitalne. Polega na stosowaniu leków nasercowych, antyarytmicznych (gdy współistnieją niemiarowości), przeciwzapalnych (hormony kory nadnerczy) i chemioterapeutyków.

Następstwem zapalenia mięśnia sercowego może być postępujące uszkodzenie mięśnia powodujące echokardiograficzne lub/i kliniczne objawy kardiomiopatii.