Nazwa „kwas foliowy” pochodzi od sÅ‚owa Å‚ac. folium – liść, najbogatsze w tÄ™ witaminÄ™ sÄ… bowiem zielone roÅ›liny liÅ›ciaste. Zawie­rajÄ… jÄ… także grzyby, drożdże, wÄ…troba, kieÅ‚ki zbóż. OkoÅ‚o 80% kwasu foliowego ginie przy konserwowaniu i gotowaniu produktów żywnoś­ciowych, jedynie zamrażanie chroni przed utratÄ… tej witaminy.

Kwas foliowy i witamina B₁₂ sÄ… nieodzowne do prawidÅ‚owej syntezy kwasów nukleinowych w różnych komórkach organizmu, a przede wszystkim w komórkach szpiku. Niedobory tych witamin upoÅ›ledzajÄ… rozwój i dojrzewanie krwinek czerwonych, a częściowo także krwinek biaÅ‚ych i pÅ‚ytek krwi, co prowadzi do wystÄ…pienia szczególnej postaci anemii, zwanej niedokrwistoÅ›ciÄ… megaloblastycznÄ….

Przyczyną niedoborów kwasu foliowego u dzieci jest najczęściej nie­prawidłowe odżywianie (podawanie zbyt dużych ilości mleka), wcześniactwo, zakażenia, zaburzenia wchłaniania, nadmierny rozpad krwinek czer­wonych, przewlekłe stosowanie środków przeciwdrgawkowych.

Objawy. Niedokrwistość megaloblastycznÄ… z niedoboru kwasu fo­liowego charakteryzuje powolne narastanie bladoÅ›ci skóry, powiÄ™ksze­nie wÄ…troby i Å›ledziony, objawy skazy krwotocznej (wybroczyny), za­burzenia i zahamowania rozwoju psychicznego i fizycznego. StopieÅ„ niedokrwistoÅ›ci może być mierny lub znaczny. W ciężkich przypad­kach poziom hemoglobiny spada do ok. 5 g%, a liczba krwinek czer­wonych może siÄ™ wahać w granicach od 1 do 2,5 min w mm³. Liczba krwinek biaÅ‚ych i pÅ‚ytek bywa najczęściej obniżona.

Leczenie. Ciężkie niedokrwistości z niedoboru kwasu foliowego wy­magają leczenia szpitalnego. W mniej nasilonych stanach leczenie pole­ga na doustnym stosowaniu kwasu foliowego, w połączeniu z witaminą B comp. i witaminą C, która poprawia przyswajanie kwasu foliowego. Zapobiegawczo należy podawać kwas foliowy wszystkim wcześniakom od 2 r. życia, dzieciom, które często przechodzą infekcje, oraz dzieciom z za­burzeniami wchłaniania, a także kobietom w okresie ciąży.