Większość tych leków jest w powszechnym użyciu i bywa dostępna bez recepty i poza aptekami. Zazwyczaj w apteczce domowej znajdują się salicylany (polopiryna, asprocol, calcipiryna, analgan) oraz pochodne pyrazolonu (piramidon, pyralgina, butapirazol).
Zatrucia salicylanami u dzieci spowodowane sÄ… najczęściej przyÂpadkowym spożyciem polopiryny lub proszków przeciwbólowych zaÂwierajÄ…cych polopirynÄ™. U niemowlÄ…t zatrucia mogÄ… wystÄ…pić przy stosowaniu maÅ›ci salicylowej wchÅ‚anianej przez skórÄ™ i bÅ‚ony Å›luzoÂwe. ZdarzajÄ… siÄ™ też zatrucia spowodowane bezkrytycznym podawaÂniem dziecku dużych dawek polopiryny w celu obniżenia gorÄ…czki.
Zatrucia salicylanami prowadzÄ… do zakłócenia równowagi kwasowo-zasadowej i wystÄ…pienia zasadowicy oddeÂchowej z nadmiernÄ… wentylacjÄ… pÅ‚uc, później kwasicy metabolicznej wskutek zaburzenia przemiany wÄ™glowodanowej i zwiÄ™kszenia proÂdukcji ciaÅ‚ ketonowych. W ciężkich zatruciach przyspieszenie przeÂmian komórkowych powoduje nadmierny wzrost temperatury ciaÅ‚a. Wskutek drażniÄ…cego dziaÅ‚ania miejscowego i zaburzeÅ„ krzepniÄ™cia krwi mogÄ… wystÄ…pić krwawienia z jamy ustnej, przeÅ‚yku i żoÅ‚Ä…dka.
Objawy zatrucia zależą od przyjÄ™tej dawki i czasu trwania zaÂtrucia. U maÅ‚ych dzieci wystÄ™pujÄ… najczęściej zaburzenia oddychania (przyspieszenie i pogÅ‚Ä™bienie oddechu), nudnoÅ›ci, wymioty, bóle brzuÂcha, biegunka, krwawienia z przewodu pokarmowego, gorÄ…czka; w ciężkich zatruciach drgawki, utrata Å›wiadomoÅ›ci.
Pierwsza pomoc: spowodowanie wymiotów, obfite pojenie, szybki transport do szpitala.
Leczenie szpitalne polega zawsze na pÅ‚ukaniu żoÅ‚Ä…dka, niezaÂleżnie od czasu, jaki upÅ‚ynÄ…Å‚ od zatrucia (salicylany dÅ‚ugo zalegajÄ… w żoÅ‚Ä…dku). W lekkich zatruciach podaje siÄ™ duże iloÅ›ci pÅ‚ynów, które wystarczajÄ… do usuniÄ™cia trucizny wraz z moczem, w ciężÂkich zatruciach stosuje siÄ™ metody szybkiej eliminacji trucizny z organizmu. MetodÄ… z wyboru jest wymuszona diureza, dializa otrzewnowa, hemodializa.
Zatrucie pochodnymi pyrazolonu może wywoÅ‚ać różÂnego stopnia objawy, od zmian skórnych do wstrzÄ…su anafilaktycznego. Może wystÄ…pić też uszkodzenie wÄ…troby, nerek, ukÅ‚adu biaÅ‚o-krwinkowego i pÅ‚ytkotwórczego w szpiku kostnym.
Objawy zatrucia: nudności, wymioty, duszność, zaburzenia świadomości, drgawki, spadek ciśnienia tętniczego krwi, zaburzenia rytmu serca.
Pierwsza pomoc: wywołanie wymiotów i szybki transport do szpitala.
Leczenie w szpitalu to intensywna terapia zachowawcza. Diureza forsowna i dializa sÄ… nieskuteczne.
Paracetamol (Acetaminoen, Tylenol, Tempra, Deliprane). Przy przedawkowaniu może nastÄ…pić poważne, zagrażajÄ…ce życiu uszkodzeÂnie wÄ…troby. Ciężkie zatrucia u dzieci obserwowano po spożyciu tego leku w iloÅ›ci ponad 100 mg/kg masy ciaÅ‚a.
Pierwsza pomoc polega na spowodowaniu wymiotów i szybkim transporcie do szpitala.
Leczenie szpitalne polega na stosowaniu swoistych odtrutek i intensywnej terapii zachowawczej.
Niesteroidowe środki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Należą tu: Indometacyna (Metindol), Piroksykam, Ibuprofen (Brufen), diklofenal (Voltaren).
Objawy zatrucia jak przy przedawkowaniu salicylanów i poÂchodnych pyrazonolu. MogÄ… też wystÄ™pować zaburzenia widzenia.