Pochodne benzodiazepiny. Leki te są często stosowane u doros­łych w leczeniu nerwic, stanów nadmiernego napięcia i stanów lęko­wych, w leczeniu bólów i kurczów mięśniowych. Stąd obecność ich w domach i zwiększona możliwość zatruć u dzieci.

Najczęściej używanymi lekami tej grupy są: Diazepam (Relanium, Valium), chlordiazepoksyd (Elenium, Librium), Oksazepam, Nitrazepam (Mogadon). Związki te działają depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy, wchłaniają się wolno z przewodu pokarmowego, ulegają przemianom w wątrobie i wydalane są z moczem w postaci metaboli­tów (przetworzonej).

Objawy zatrucia: senność, zaburzenia równowagi i obniżenie napięcia mięśniowego, przyspieszenie akcji serca, spadek ciśnienia tętniczego krwi. W ciężkich zatruciach mogą wystąpić.drgawki i utra­ta świadomości.          ‚

W razie podejrzenia zatrucia wykonuje się badanie moczu na obec­ność pochodnych benzodiazepiny.

Pierwsza pomoc polega na wywołaniu wymiotów i płukaniu żołądka.

Leczenie szpitalne to przede wszystkim intensywna terapia zachowawcza. Nie mają tu zastosowania leki moczopędne ani dializa.

Pochodne fenotiazyny. Są to leki neuroleptyczne działające uspo­kajająco, a nie wywołujące senności. Należą do nich m.in. chloropromazyna (fenaktil), tiorydazyna, flufenazyna. Preparaty te, różniące się między sobą siłą działania i wartością leczniczą, dają podobne objawy zatrucia. Podobnie jak benzodiazepiny ulegają przemianom w wątro­bie i wydalane są z moczem w postaci metabolitów, czyli związków już przetworzonych w organizmie.

Objawy zatrucia: pobudzenie, nudności, wysuszenie błon ślu­zowych, przyspieszenie tętna, obniżenie ciśnienia tętniczego, spadek temperatury ciała. W ciężkich zatruciach mogą pojawić się zaburzenia świadomości, sinica, kurcze mięśniowe, drgawki. Może dojść do cięż­kiego uszkodzenia wątroby i układu krwiotwórczego.

Pierwsza pomoc polega na wywołaniu wymiotów.

Leczenie szpitalne to intensywna terapia zachowawcza.

Trójcykliczne środki antydepresyjne. Są lekami szeroko stoso­wanymi, zwłaszcza w leczeniu stanów depresyjnych. Najbardziej zna­nymi w kraju z tej grupy leków są: imipramina (Tofranil), amitryptylina (Saroten) i doksepina (Sinequan). Zatrucia tymi lekami są bardzo niebezpieczne i spożycie nieumyślne kilkunastu tabletek może dopro­wadzić do zgonu.

Objawy zatrucia: początkowo pobudzenie, następnie senność, śpiączka, spadek ciśnienia tętniczego krwi, drgawki, zaburzenia ryt­mu serca, zaburzenia czynności oddechowej, bezmocz (ustanie odda­wania moczu).

Pierwsza pomoc polega na zapewnieniu drożności dróg odde­chowych, na wywołaniu wymiotów (tylko u przytomnych dzieci) i naj­szybszym transporcie w pozycji bezpiecznej do szpitala.

Barbiturany. Najczęściej stosowanym lekiem z tej grupy jest fenobarbital (luminal), działający przeciwdrgawkowo i nasennie.

Objawy zatrucia: senność lub głębokie uśpienie, zwężenie źre­nic, zmniejszone napięcie mięśniowe.

Pierwsza pomoc — u przytomnego dziecka polega na wywołaniu wymiotów, szybkim przewiezieniu do szpitala, zabraniu ze sobą moczu dziecka na badanie laboratoryjne na obecność barbitura­nów; u nieprzytomnego dziecka nie prowokuje się wymiotów, konieczny przewóz do szpitala w pozycji bezpiecznej.