Zatrucia środkami gospodarstwa domowego

Benzyna, nafta, rozpuszczalniki organiczne. Zatrucia są możli­we drogą doustną, poprzez skórę oraz drogą wziewną. U małych dzieci szczególnie niebezpieczne są zatrucia doustne, ponieważ grożą zapale­niem płuc.

Objawy zatrucia: niepokój, sinica, zaburzenia oddychania, wy­mioty, przyspieszenie akcji serca, drgawki.

Pierwsza pomoc: w zatruciu doustnym zabronione wy­woływanie wymiotów ze względu na możliwość aspiracji (wziewanie do dróg oddechowych), zabronione podawanie mleka, tłuszczów (wzmożona resorpcja). Można podać olej parafinowy, który jest niewchłanialny. Szybki transport do szpitala.

Leczenie szpitalne — intensywna terapia zachowawcza, a w zapaleniu płuc — antybiotyki.

Kwas borowy, boran sodowy lub boraks. W 5% rozcieńczeniu jest używany do odkażania oraz jako dodatek do zasypek, w więk­szym stężeniu jest stosowany jako środek owadobójczy. Dawka śmiertelna wynosi ok. 0,1-0,5 g/kg masy ciała. W zatruciach działa uszkadzająco na ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy, w ciężkich zatruciach może wystąpić uszkodzenie wątroby i nerek. Zatrucia są możliwe drogą doustną oraz poprzez błony śluzowe i skórę (roztwory, maści, pudry).

Objawy zatrucia: wymioty, biegunka, wysypki skórne, zapaść, podwyższenie temperatury ciała.

Pierwsza pomoc: w zatruciu doustnym polega na spo­wodowaniu wymiotów; podawanie węgla leczniczego jest nieskutecz­ne; w zatruciach przez skórę: obfite zmywanie bieżącą wodą.

Leczenie szpitalne polega na zwalczaniu kwasicy i zapaści, opanowaniu drgawek, w ciężkich zatruciach stosuje się dializy.

Chromiany, dwuchromian potasu. Jest to żółto-pomarańczowy ‚ proszek ltib płyn używany w przemyśle mleczarskim do konserwacji próbek mleka poddawanych badaniom na zawartość tłuszczu, ponadto jest stosowany w fotografice, do garbowania skór, niekiedy jako składnik farb plakatowych. Związek o dużej toksyczności, dawka śmiertelna wynosi 0,5-1,0 g. Obok działania żrącego, toksyczność dwuchromianu potasu związana jest z jego właściwościami utleniają­cymi. Wchłania się łatwo z przewodu pokarmowego i gromadzi się w nerkach, wątrobie, szpiku kostnym, płucach i mózgu.

Objawy zatrucia: wymioty, biegunka, krwawienie z przewodu pokarmowego, zaburzenia krążenia. U dzieci, które przeżyły wstępną fazę zatrucia, rozwija się ostra niewydolność nerek, toksyczne uszko­dzenie wątroby, obrzęk mózgu.

Pierwsza pomoc polega na usunięciu trucizny drogą wymiotów i szybkim transporcie do szpitala.

Leczenie szpitalne — intensywna opieka zachowawcza, jak najwcześniejsza dializa przed wystąpieniem objawów toksycznych.

Fenol, lizol, krezol. Związki te stosuje się w roztworach wodnych jako środki odkażające. Wchłaniają się przez skórę, drogi odechowe, przewód pokarmowy. Działają silnie żrąco, po wchłonięciu uszkadzają nerki i wątrobę, wywołują hemolizę krwinek.

Objawy zatrucia: oparzenia jamy ustnej i przełyku, nudności, wymioty, bóle brzucha, krwawienie z przewodu pokarmowego, możli­wość perforacji przełyku lub żołądka. W zetknięciu ze skórą mogą powstać głębokie uszkodzenia, tzw. zgorzel fenolowa. Po wchło­nięciu przez drogi oddechowe występują zaburzenia oddychania, pora­żenie ośrodka oddechowego. Powikłania nerkowe i wątrobowe to skąpomocz, bezmocz, żółtaczka.

Pierwsza pomoc: przy kontakcie ze skórą — obfite zmy­wanie wodą z mydłem, przy zatruciu doustnym zabronione prowokowanie wymiotów, wskazane podanie do wypicia za­wiesiny białek jaj kurzych. W każdej postaci zatrucia tymi związkami konieczny jest szybki transport do szpitala.

Leczenie szpitalne to intensywna terapia zachowawcza i dializa.

Naftalen (naftalina) i para-dwuchlorobenzen (pochodne benze­nu). Środki te są używane przeciwko molom (gałki przeciwmolowe) oraz do odkażania i odwaniania urządzeń i pomieszczeń sanitarnych. Łatwo wchłaniają się przez skórę i drogą wziewną. Są dobrze rozpu­szczalne w tłuszczach, prawie nierozpuszczalne w wodzie.

Na niebezpieczeństwo zatrucia narażone są noworodki i niemowlę­ta, których bielizna przechowywana jest razem z ubraniem nasyconym naftaliną. Cienkość skóry małych dzieci oraz jej natłuszczanie krema­mi lub oliwką ułatwia wchłanianie trucizny, dobrze rozpuszczalnej w tłuszczach. Równie niebezpieczne jest zatrucie doustne naftaliną (dzieci gałki przeciwmolowe mogą zjadać jako cukierki). Produkty przemiany naftalenu mogą być przyczyną methemoglobinemii, ciężkiej niedokrwistości hemolitycznej i ostrej niewydolności nerek.

Objawy zatrucia: nudności, wymioty, biegunka, żółtaczka, krwiomocz, skąpomocz. W ciężkich zatruciach może wystąpić sinica, pobudzenie, śpiączka i drgawki.

Pierwsza pomoc: przy zatruciu doustnym nie wolno poda­wać mleka!, należy wywołać wymioty. Trzeba wezwać lekarza; mo­że być konieczny szybki transport do szpitala.

Leczenie szpitalne to przede wszystkim intensywna terapia zachowawcza.

 

Zatrucia związkami methemoglobinotwórczymi — azotynami, azotanami, aniliną. Zatrucie azotynami u niemowląt spowodo­wane jest najczęściej stosowaniem zanieczyszczonej wody studziennej do sporządzania mieszanek mlecznych lub podawaniem dziecku wa­rzyw i owoców zanieczyszczonych związkami azotowymi (marchew). Azotany pod wpływem bakterii Gram-ujemnych żyjących w przewo­dzie pokarmowym na drodze redukcji przechodzą w trujące azotyny. Azotyny powodują przejście hemoglobiny w methemoglobinę, która nie ma zdolności przenoszenia tlenu. Methemoglobinemia może być również następstwem zatrucia pochodnymi aniliny (tusz do znaczenia bielizny, ołówki „chemiczne”).

Objawy zatrucia. Jeśli więcej niż 15% hemoglobiny ulegnie przemianie w methemoglobinę — występuje sinica. Objawy niedotle­nienia występują przy poziomie methemoglobiny ok. 20-40%.

Pierwsza pomoc. Należy jak najszybciej usunąć truciznę z prze­wodu pokarmowego przez spowodowanie wymiotów, a przy kontakcie skórnym — zmywając skórę dokładnie bieżącą wodą. W razie”wystą­pienia sinicy należy koniecznie przewieźć dziecko do szpitala.

Leczenie szpitalne polega na stosowaniu związków utleniają­cych, zazwyczaj błękitu metylenowego, witaminy C, w ciężkich sta­nach — na wymiennej transfuzji krwi.

Zatrucia związkami rtęci. Połknięcie rtęci metalicznej nie powo­duje zatrucia, nie wchłania się ona bowiem z przewodu pokarmowego. Zatrucia są spowodowane przede wszystkim sublimatem, czyli chlorkiem rtęci, używanym jako środek odkażający. Możliwe są również zatrucia organicznymi związkami rtęci przez spo­życie ziarna zawierającego na swej powierzchni zaprawę nasienną lub, przy osobniczej wrażliwości, merkurochromem używanym do odkażania skóry. Związki rtęci mogą wchłaniać się przez skórę, drogi oddechowe, przewód pokarmowy.

Objawy zatrucia: przy połknięciu występuje oparzenie jamy ustnej i przełyku, ślinotok, wymioty, biegunka. Objawy te mogą pro­wadzić do znacznego odwodnienia i zapaści. W dalszym przebiegu może wystąpić skąpomocz i bezmocz, jako wyraz ostrej niewydol­ności nerek.

Pierwsza pomoc polega na podaniu do wypicia zawiesiny biał­ka kurzego i szybkim przewiezieniu do szpitala.

Leczenie szpitalne polega na szybkim zastosowaniu dializy, co może zapobiec powstaniu ostrej niewydolności nerek.

Both comments and pings are currently closed.

Comments are closed.