Wpływ hormonów na odżywianie

Podstawowe znaczenie dla prawidłowego biegu wszystkich procesów życiowych ma pobieranie i asymilacja energii i materii z zewnątrz, w ilości pokrywającej potrzeby organizmu. Spożywane pożywienie jest zużywane na pokrywanie bieżących potrzeb organizmu oraz uzupeł­nianie zapasów energetycznych, które stanowią: glikogen gromadzony w wątrobie i mięśniach oraz przede wszystkim tłu­szcze obojętne w tkance tłuszczowej. Od dawna zwrócono uwagę na to, że istnieje związek między ilością spożywanego pożywienia a zapo­trzebowaniem organizmu, gdyż np. po osiągnięciu dojrzałości więk­szość ludzi utrzymuje przez wiele lat stałą masę ciała. Odkrycia doko­nane w ostatnich latach pozwalają na częściowe zrozumienie mecha­nizmów neurohormonalnej i metabolicznej regulacji procesu odżywia­nia się. Jakkolwiek istnieje duża różnorodność neurohormonalnych ogniw tej regulacji, dla uproszczenia można je rozpatrywać jako układ sterujący dwiema czynnościami: 1) inicjowaniem jedzenia oraz 2) przerywaniem, kończeniem jedzenia.

W mózgu — w podwzgórzu znajdują się ośrodki integrujące informacje związane z aktem pobrania pożywienia, procesami trawie­nia i przemiany materii. Jądra boczne, tzw. ośrodek głodu, stano­wią miejsce analizy informacji, bodźców i działań związanych ze sta­nem głodu, procesem pobierania pokarmu. Jądra brzuszno-przyśrodkowe, tzw. ośrodek sytości, są stacją przyjmującą i przekazującą informacje mówiące o zaspokojeniu potrzeb energetycznych. Z ośrod­ka tego wychodzą bodźce działające hamująco na ośrodek głodu. Z wymienionymi ośrodkami ściśle powiązane są grupy komórek wyposa­żonych w swoiste receptory dostosowane do pomiaru następujących parametrów środowiska wewnątrzkomórkowego: poziomu glukozy we krwi, kwasów tłuszczowych lub metabolitów przemiany tłuszczowej, zmian temperatury.

W okolicach ośrodków głodu i sytości w podwzgórzu wykryto wiele związków peptydowych spełniających funkcję neuromodulatorów, takich jak: endorfiny, somatostatyna, wazopresyna, cholecystokinina, tyreoliberyna i wiele innych. Hormony te są wydzielane za­równo przez rozsiany w mózgu układ neuroendokrynalny, jak i na ob­wodzie, głównie w obrębie przewodu pokarmowego.

Pobudzenie ośrodka głodu wyzwala cały szereg odruchów pokarmo­wych, reakcji behawioralnych, czyli zmian w zachowaniu się jednost­ki, zabarwionych emocjonalnie niepokojem, napięciem ^związanym z poszukiwaniem i zdobywaniem jedzenia. U człowieka zachowanie to jest silnie modulowane przez oddziaływanie innych członków społe­czeństwa, jego obyczaje, tryb życia. Zaspokojenie głodu ma silne do­datnie zabarwienie emocjonalne, wzbudza odczuwanie przyjemności i satysfakcji.

Both comments and pings are currently closed.

Comments are closed.