W Polsce pierwszÄ… szczepionkÄ…, którÄ… otrzymuje niemowlÄ™ miÄ™dzy 3 i 15 dniem życia, jest BCG. Jest to liofilizowana szczepionka skÅ‚adajÄ…Âca siÄ™ z żywych (atenuowanych) prÄ…tków. Podaje siÄ™ jÄ… Å›ródskórnie w lewe ramiÄ™ w iloÅ›ci 0,1 ml. W miejscu wstrzykniÄ™cia powinien powÂstać bÄ…belek o Å›rednicy ±8 mm, utrzymujÄ…cy siÄ™ przez kilka do kilkuÂnastu minut. W 2-3 dni po zaszczepieniu powstaje w miejscu wkÅ‚ucia naciek przeksztaÅ‚cajÄ…cy siÄ™ w pÄ™cherzyk, a nastÄ™pnie w owrzodzenie, które po 3-6 tygodniach — niekiedy dÅ‚użej — stopniowo goi siÄ™, poÂzostawiajÄ…c pÅ‚askÄ… bliznÄ™ (odczyn dodatni). Blizna ta Å›wiadczy o wyÂtworzeniu siÄ™ tuberkulinowej alergii poszczepiennej. U niemowlÄ…t w wieku 11-12 miesiÄ™cy Å›rednica blizny nie powinna być mniejsza niż 3 mm. W przypadku stycznoÅ›ci dziecka z osobÄ… chorÄ… na gruźlicÄ™ bÄ…dź w celach diagnostycznych, mimo stwierdzenia blizny, należy wykonać próbÄ™ tuberkulinowÄ….
U dzieci powyżej 12 miesiÄ…ca życia alergiÄ™ poszczepiennÄ… sprawdza siÄ™ za pomocÄ… tuberkulinowego odczynu Å›ródskórnego Mantoux, polegajÄ…cego na Å›ródskórnym wstrzykniÄ™ciu 0,1 ml rozÂcieÅ„czonej tuberkuliny po grzbietowej stronie Å›rodkowej części przedÂramienia. Wynik odczytuje siÄ™ po 72 godz. Za dodatni uważa siÄ™ odczyn, gdy powstaÅ‚ naciek o Å›rednicy 6 mm lub wiÄ™kszy.
Kolejne kontrole alergii tuberkulinowej wykonuje się w 6, 12 i 18 r. życia. Dzieci, które nie wytworzyły alergii poszczepiennej, jak również te, u których alergia wygasła, są ponownie szczepione szczepionką BCG.
Przy rewakcynacji muszą być zachowane odpowiednie odstępy czasu w stosunku do podawania innych szczepionek. Szczepienia przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis i odrze można wykonywać po 3 tygodniach od zaszczepienia BCG, natomiast szczepionkę BCG można podać po 2 tygodniach po ww. szczepieniach.
Po podaniu BCG, przy zastosowaniu prawidÅ‚owej techniki szczepieÂnia, powikÅ‚ania wystÄ™pujÄ… rzadko. Przy zbyt gÅ‚Ä™bokim wstrzykniÄ™ciu, w miejscu szczepienia może powstać owrzodzenie lub ropieÅ„, czemu towarzyszy powiÄ™kszenie wÄ™złów chÅ‚onnych pachowych. WyjÄ…tkowo doÂchodzi do rozmiÄ™kania i przebicia wÄ™złów z wytworzeniem przetoki.
Znaczenie odporności w gruźlicy i alergii tuberkulinowej omówiono w rozdz. Gruźlica u dzieci.