Rozwój jest podstawową cechą materii żyjącej. Składają się na nie­go procesy wzrastania liczby i masy komórek oraz procesy różnicowa­nia ich budowy i czynności. Przebieg tych procesów jest zaprogramo­wany w DNA. W odpowiedzi na sygnał, np. hormonalny, transkrypcji podlegają tylko te fragmenty informacji genetycznej zakodowanej w DNA, które są potrzebne w danej fazie rozwoju.

Podstawowym warunkiem wzrastania jest utrzymanie w przemianie materii przewagi procesów anabolicznych (syntezy) nad katabolicznymi (rozkładu).

W okresie życia wewnątrzłonowego podstawowe znaczenie ma odpo­wiedni dopływ składników odżywczych z organizmu matki, regulowa­ny przez łożysko. Łożysko wydziela do ustroju matki duże ilości hor­monów steroidowych, głównie estrogenów, i białkowych: gonadotropi- ny kosmówkowej i laktogenu łożyskowego. Gonadotropina kosmówkowajest wydzielana przez jajo płodowe już w pierwszych tygodniach życia wewnątrzłonowego (wykorzystano to w teście do wczesnego wykrycia ciąży u kobiety), natomiast wydzielanie pozosta­łych hormonów łożyskowych: steroidowych i laktogenu łożyskowego, rozpoczyna się w 6 tygodniu życia zarodka. Gonadotropina kosmówko- wa ma decydujące znaczenie dla zagnieżdżenia się jaja płodowego i utrzymania ciąży. W przypadku jej niedoboru dochodzi do poronie­nia. Wszystkie hormony łożyskowe oddziałują tak na przemianę ma­terii matki, aby płód miał stale zapewniony dowóz środków odży­wczych, np. glukozy, aminokwasów. Przygotowują one również gruczo­ły sutkowe do podjęcia procesu laktacji.

Wytwarzanie poszczególnych hormonów w gruczołach dokrewnych płodu zaczyna się w różnych okresach życia wewnątrzłonowego, po­cząwszy od 7 tygodnia (przysadka) do 3 miesiąca (trzustka — wydzie­lanie insuliny).

Wielkość noworodka, stan jego rozwoju w chwili urodzenia jest wy­nikiem realizacji programu genetycznego danej jednostki w warun­kach środowiska matczynego.