Psychozy egzogenne powstają w wyniku chorób infekcyjnych ogól­nych i wewnątrzczaszkowych, urazów mechanicznych czaszki, zatruć chemikaliami, grzybami, w przebiegu ciężkich chorób somatycznych (np. białaczki), u chorych na padaczkę itp. Cechuje je ostry prze­bieg. Występują zwykle zaburzenia świadomości w postaci zespo­łu majaczeniowego lub zespołu splątaniowego.

Zespół majaczeniowy rozwija się stopniowo i na ogół jego objawy wykazują wahania dobowe: wybitnie nasila się pod wieczór i nocą nie­pokój i lęk, które słabną nad ranem i w południe. Na tle narastające­go niepokoju i zmiennego nastroju pojawiają się przy tym iluzje i omamy wzrokowe o przerażającej treści. Kontakt z dzieckiem jest za­chowany, odpowiada ono poprawnie na pytania, jak się nazywa, gdzie mieszka i ile ma lat, natomiast nie umie odpowiedzieć, gdzie jest, nie poznaje osób bliskich, nie orientuje się w czasie. Zespół majaczeniowy zwykle ustępuje wraz ze spadkiem gorączki i poprawy stanu ogólnego dziecka.

Zespół splątaniowy również rozwija się stopniowo, stanowi jednak znacznie cięższe powikłania chorób zakaźnych i somatycznych u dzieci niż zespół majaczeniowy. Zespół splątaniowy cechuje ogólnie złe samo­poczucie, bezsenność, podniecenie, zaburzenie toku myślenia z goni­twą myślową i zupełnym porwaniem wątku myślowego, brak orienta­cji co do miejsca i czasu z częściowo zachowaną orientacją w ocenie sytuacji i własnej osoby, silne pobudzenie ruchowe z bezładnym rzuca­niem się po łóżku. Do objawów tych często dołączają się iluzje i oma­my, lęk, a czasami stany osłupieniowe (katatoniczne). Stany splątaniowe mogą trwać wiele dni i tygodni, przekraczając trwanie samego zakażenia czy choroby somatycznej.

Leczenie psychoz egzogennych polega na stosowaniu leków z grupy neuroleptyków, tzn. działających wybiórczo na procesy psychiczne, np. znoszących objawy psychotyczne (omamy, urojenia), a także niepokój i pobudzenie ruchowe.