We wszystkich nawracających i przewlekłych chorobach układu oddechowego skuteczne leczenie można zastosować tylko po dokładnym ustaleniu rozpoznania. Stosuje się w tym celu wiele badań, m.in.: 1) badania mikrobiologiczne, 2) badania serologiczne, 3) badania immunologiczne, 4) bronchoskopię, czyli oglądanie drzewa oskrzelowego od wewnątrz za pomocą bronchoskopu (sztywna rura z odpowiednim oświetleniem) lub bronchofiberoskopu (elastyczne urządzenie z włókien szklanych z zimnym światłem na końcu); u dzieci bronchoskopię wykonuje się najczęściej w znieczuleniu ogólnym, 5) badania radiologiczne: zdjęcia przeglądowe klatki piersiowej w pozycji przednio-tylnej i bocznej, zdjęcia warstwowe (tomograficzne) przy zastosowaniu tomografii konwencjonalnej lub komputerowej, badania kontrastowe z podaniem środka cieniującego (dobrze widocznego w obrazie rentgenowskim) do dróg oddechowych – bronchografia i tracheografia, ba-’ dania kontrastowe naczyń płucnych i systemowych — angiografia, 6) badania scyntygraficzne wykorzystujące izotopy o krótkim półokresie trwania – technet 99 m i ind 113 m, oraz rzadziej stosowane badania reograficzne i ultrasonograficzne.
Niewydolność oddychania
Przyczyną niewydolności oddychania może być każda choroba płuc lub oskrzeli, zakłócająca prawidłową wymianę gazową w płucach. U dzieci występuje najczęściej ostra niewydolność oddychania, rzadko niewydolność przewlekła. Do ostrej niewydolności oddychania prowadzą zapalenia płuc i zapalenia oskrzeli zwężające ich światło. Może ona wystąpić również w czasie napadu astmy oskrzelowej.
Niewydolność oddechową rozpoznaje się, gdy obniża się wyraźnie ciśnienie parcjalne tlenu we krwi tętniczej poniżej 60 mmHg (hipoksemia) oraz wzrasta ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla powyżej 50 mmHg (hiperkapnia). Niewydolności oddechowej z reguły towarzyszy kwasica, wyrażająca się obniżeniem stężenia we krwi jonów wodorowych pH (norma ok. 7,4).